امام مهدی ،امام زمان، مهدی موعود، آخر الزمان، حضرت مهدی، ولی عصر، صاحب الزمان، دعای فرج امام زمان، مهدی موعود، میلاد منجی
مقالات مرتبط
مژده به ظهور امام مهدی علیه السلام از همان سالهای آغازین ظهور اسلام آغاز شد و پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله در هر فرصت و مناسبتی که پیش میآمد مردم را به ظهور عدالتگستر موعود در آخرالزمان بشارت میدادند و آنها را از نسل و تبار، تولد وغیبت، ویژگیهای ظاهری، نشانههای ظهور، شاخصههای قیام رهاییبخش و مؤلفههای حکومت جهانی آن حضرت آگاه میساختند. تا آنجا که امروز ما با صدها روایت که از طریق شیعه و اهل سنت از آن حضرت نقل شده مواجههایم.۱
این سیره پس از رحلت نبی مکرم اسلام صلی الله علیه و آله در میان اهل بیت طاهرین اوعلیه السلام استمرار یافت و هر یک از ایشان نیز در عصر خود تلاش کردند که باور مهدوی و فرهنگ انتظار را در میان امت اسلامی زنده و پویا نگهدارند و بدین طریق پیروان خود را در برابر هجوم مصائب، رنجها، دردها و بلاهای گوناگونی که از سوی حاکمان جور بر آنها روا داشته میشد، صبر و پایداری بخشند.
حرکت رو به گسترش معارف مهدوی در زمان امام باقر و امام صادق علیه السلام به اوج خود رسید و آن دو امام بزرگوار ضمن تبیین، تشریح، پالایش و پیرایش آموزههای اسلامی در زمینههای مختلف اعتقادی، اخلاقی و فقهی و تحکیم پایههای ایمانی پیروان خود، تلاش فراوانی برای توسعه و تعمیق اندیشه مهدوی و فرهنگ انتظار در میان شیعیان نمودند و با به جا گذاردن صدها روایت در این زمینه، این اندیشه و فرهنگ را تازگی و طراوت بیشتری بخشیدند.۲
پس از این دو امام و پیش از امام حسن عسکری علیه السلام امامی که بیش از همه بر مواریث شیعی در زمینه باور مهدوی و فرهنگ انتظار افزود و گنجینههای گرانبهایی برای امت اسلام به یادگار گذاشت امام رضاعلیه السلام است.
براساس پژوهش مؤلف محترم مسند الإمام رضاعلیه السلام۳ و تتبع پژوهشگران ارجمند مجموعه ارزشمند معجم أحادیث الإمام المهدی علیه السلام۴ افزون بر ۳۰ روایت از امام رضاعلیه السلام در زمینه باور مهدوی و فرهنگ انتظار نقل شده که هر یک از آنها ما را با بعدی از ابعاد بیکران شخصیت امام مهدی علیه السلام و قیام رهاییبخش و عدالتگستر آن حضرت آگاه میسازد.
۱٫ خالی نبودن زمین از حجتهای الهی
امام رضاعلیه السلام در مواضع متعددی با تأکید بر اینکه زمین هیچگاه از حجت الهی و امام به حق خالی نمیماند به طور غیر مستقیم موضوع امامت را تثبیت میکردند.
از جمله آن حضرت در پاسخ «سلیمان الجعفری» یا «سلیمان بن جعفر الحمیری» که میپرسد:
تخلو الأرض من حجهاللّه؟
آیا زمین از حجت خدا خالی میماند؟
میفرماید:
لوخلت الأرض طرفه عین من حجه لساخت بأهلها.۵
اگر زمین [به اندازه] یک چشم برهم زدن از حجت خالی بماند، ساکنانش را در خود میبرد.
مضمون این روایت از سوی تعدادی دیگر از راویان با تغییرات جزیی در عبارت، نقل شده است.۶
براساس این روایت تا آستانه قیامت زمین از امامی که حجت خداست خالی نخواهد ماند، هر چند که در مقاطعی از تاریخ این حجت الهی بنابر ضرورتهایی در غیبت به سر برد.
پی نوشتها:
۱ .ر.ک: مؤسسه المعارف الإسلامیه، معجم أحادیث الإمام المهدی علیهالسلام، ج۱ و ۲٫ در این کتاب ۵۶۰ حدیث که از طریق شیعه و اهل سنت از پیامبر گرامی اسلام(ص) نقل شده جمعآوری شده است که البته این رقم بدون احتساب احادیث مشابه است.
۲ .ر.ک: همان، ج ۳و۴٫ مجموعه روایاتی که در این کتاب از امام باقر و امام صادق(ع) نقل شده، بدون در نظر گرفتن احادیث مشابه، افزون بر ۴۵۰ روایت است.
۳ .ر.ک: عزیزاللّه العطاردی الخبوشانی، مسند الإمام الرضا(ع)، ج۱، ص۲۲۸-۲۱۶٫
۴ .ر.ک: معجم أحادیث الإمام المهدی، علیهالسلام، ج۴، ص۱۷۹-۱۵۳٫
۵ .ابو جعفر محمد بن الحسن بن فروّخ الصفّار القمی، بصائر الدرجات، ص۴۸۹، ح۸٫
۶ .ر.ک: همان، ص ۴۸۹-۴۸۸، ح۴، ۶ و ۷؛ محمدبن یعقوب الکلینی، الکافی، ج۱، ص۱۷۹، ح۱۱؛ محمدبن علی بن الحسین بن بابویه (شیخ صدوق)، عیون اخبار الرضا، ج۱، ص۲۷۲، ح۱٫
